Vademecum - Bawełna

Data dodania: 19-09-2019

Bez wątpienia jest materiałem, który najczęściej wykorzystuje się do szycia zarówno różnego rodzaju tekstyliów domowych, jak i ubrań. Jednak niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że bawełna ma szereg innych, często nie tak oczywistych zastosowań. W naszym artykule skupimy się oczywiście na jej konkretnym rodzaju, a więc tkaninie bawełnianej, wykorzystywanej w przemyśle tekstylnym - do produkcji np. pościeli, prześcieradeł czy koców. Przedstawimy także jej największe zalety oraz wspomnimy o wadach. Zapraszamy do zapoznania się z naszym poradnikiem.

Z czego pozyskuje się bawełnę?

Materiał, który doskonale wszyscy znamy, to nic innego jak włókno pozyskiwane z nasion bawełnicy - której zawdzięcza także swoją nazwę. Jest więc rodzajem naturalnego włókna pochodzenia roślinnego (podobnie jak len) o bardzo wszechstronnym zastosowaniu. Bawełna jest bardzo wydajna w uprawie, a jej budowa sprawia, że charakteryzuje się dużą trwałością i wytrzymałością oraz posiada zdolności absorpcyjne. Dlatego wykorzystuje się ją nie tylko w branży włókienniczej, ale także w wielu innych gałęziach przemysłu.

Wykorzystanie i właściwości

Z bawełną możemy się spotkać w przypadku większości tekstyliów domowych - produkuje się z niej ręczniki, pościel, prześcieradła, obrusy, serwety, ściereczki kuchenne, a także dywaniki łazienkowe. Tkaninę bawełnianą wykorzystuje się więc zarówno do celów użytkowych, jak i dekoracyjnych. Do popularnych zastosowań należy także wykorzystanie jej do produkcji odzieży. Ale czy wiedziałeś, że tworzy się z niej także materiały opatrunkowe, kosmetyki, świece, banknoty, sieci rybackie, a nawet proch strzelniczy? Dzieje się tak dlatego, że można ją łączyć z innymi, również syntetycznymi włóknami. Nic więc dziwnego, że ma tak szerokie zastosowanie w przemyśle i światowym handlu. Zawdzięcza to także swoim licznym właściwościom. Jakim?

Zalety:

- odporność na wysoką temperaturę - jest przydatna szczególnie w trakcie prasowania;
- dobra przepuszczalność powietrza - w przypadku ubrań pozwala skórze oddychać. Z kolei pościel bawełniana nie przegrzewa organizmu w trakcie snu oraz zapewnia mu odpowiednią cyrkulację powietrza;
- higroskopijność - czyli absorpcja pary wodnej. Doskonale radzi sobie z wchłanianiem dużej ilości wody z powietrza, nie pozostawiając przy tym wrażenia mokrej tkaniny. Dlatego jest wykorzystywana do produkcji ręczników, pościeli czy ściereczek kuchennych;
- przyjemność w dotyku - każdy z nas - niezależnie od tego czy mowa o dzieciach, czy też o osobach dorosłych - lubi otulić się czymś, co jest miękkie w dotyku, a jednocześnie delikatne dla skóry;
- łatwość prania i czyszczenia - bawełnę łatwo jest utrzymać w czystości, gdyż można ją prać w pralce. Należy jedynie pamiętać o tym, aby stosować się do zaleceń producenta;
- dobre zatrzymywanie ciepła - w zależności od rodzaju, materiał może albo dobrze grzać albo chłodzić. Dlatego dużą popularnością cieszy się pościel bawełniana, którą ze względu na jej różnorodność (pod względem grubości i rodzaju tkaniny), możemy dopasować do pory roku oraz własnych upodobań;
- bardzo duża odporność na rozciąganie - zarówno w przypadku suchej, jak i mokrej tkaniny;
- łatwość farbowania - bardzo ważna cecha szczególnie w odniesieniu do przemysłu tekstylnego. Dzięki tym właściwościom bawełny, możemy wybierać spośród np. kolorowych serwetek, pościeli z modnymi wzorami czy poszewek na poduszki dekoracyjne.
- antyalergiczność - naturalna bawełna nie uczula i nie podrażnia skóry. Aczkolwiek alergię mogą powodować barwniki, którymi zafarbowane zostało włókno.

Wady:

- długo schnie - tekstylia wykonane z naturalnej 100% bawełny, muszą się po praniu dosyć długo suszyć. Co więcej jeśli nie zapewnimy im optymalnych warunków do schnięcia (np. poprzez narażenie ich na długotrwałą wilgoć), mogą zacząć gnić;
- łatwo się gniecie - ze względu na swoją niską sprężystość, jest to tkanina podatna na zagniecenia. Oczywiście stopień tej podatności, uzależniony jest od gatunku materiału.

Rodzaje

Jeśli chodzi o przemysł włókienniczy, to wyróżnić można kilkadziesiąt gatunków bawełny. Jednak do najczęściej spotykanych należy:

- kreton - cechuje się najbardziej wszechstronnym zastosowaniem. Wykorzystuje się go do produkcji wielu ubrań, także dziecięcych oraz pościeli, prześcieradeł i poszewek;
- woal - ze względu na to, że jest bardzo cienki i prześwitujący, szyje się z niego lekkie ubrania oraz np. firany. Dodatkowo woal dobrze się układa oraz prezentuje się elegancko, przez co wykorzystuje się go do tworzenia eleganckich kreacji;
- satyna - w jej przypadku mamy do czynienia z dwoma odmianami, tzw. satyną właściwą oraz satyną bawełnianą. Obie z nich często wykorzystywane są jako tkanina, z której produkuje się pościel. Ta pierwsza charakteryzuje się tym, że jest śliska, błyszcząca i przyjemnie chłodzi. Z kolei drugi typ to mieszanka eleganckiego wyglądu satyny z miękkością i wytrzymałością bawełny;
- gabardyna - jest średnio gruba i posiada ukośny splot. Stosuje się ją do szycia płaszczy i garniturów, a także narzut i poduszek ozdobnych;
- tkanina a’la len - materiał imitujący len, wykorzystywany przede wszystkim do produkcji odzieży wierzchniej.

Czym się kierować podczas zakupu?

Wymienione rodzaje tkanin wykorzystywanych w branży tekstylnej, posiadają nie tylko odmienne cechy użytkowe, takie jak grubość, typ i gęstość splotu, czy przeznaczenie. Różnią się między sobą także ceną. Co ma na nią wpływ? Droższa będzie np. pościel czy odzież wyprodukowana z bawełny organicznej lub pochodzącej z tzw. upraw zrównoważonych. Tańsze są tekstylia wykonane z materiału pochodzącego z recyklingu bądź posiadające skład, w którym znaleźć można domieszkę innych włókien.

Jednak produkty, które poza bawełną mają w swoim składzie także domieszkę innych włókien, wcale nie muszą być gorszej jakości. Wszystko zależy od tego o jakie produkty chodzi oraz jakie są nasze oczekiwania. Ubrania, pościel, ściereczki kuchenne czy poszewki na poduszki, często mają w swoim składzie również włókna sztuczne (np. wiskozę, modal, lyocell) lub włókna syntetyczne (poliester, elastan, poliamid, akryl), a także naturalne ale pochodzenia zwierzęcego (kaszmir, jedwab, moher). Ich wykorzystanie sprawia, że tkanina staje się np. bardziej miękka - akryl, bardziej wytrzymała - poliester, czy też cechująca się większą sprężystością - elastan.

Wiele osób jest zdania, że nie ma złych materiałów - po prostu nie zawsze konkretna tkanina jest odpowiednio dobrana do naszych potrzeb oraz przyzwyczajeń związanych z czyszczeniem. W wielu przypadkach konieczne jest zastosowanie metody prób i błędów , czyli przetestowanie wielu rodzajów materiałów, aby znaleźć ten, który najbardziej nam odpowiada. Jednak warto mieć przynajmniej ogólne pojęcie o najbardziej popularnych tkaninach, aby uniknąć rozczarowań i nie pogubić się w świecie tekstyliów - niezależnie od tego, czy planujemy kupić pościel, ręczniki czy ubranka dla dzieci.

Przejdź do strony głównej Wróć do kategorii Poradniki